شبکه بهداشت و درمان فومن

ارتباط استعمال دخانیات با سوء تغذیه

مصرف دخانیات اعم از سیگار و قلیان ، روی جذب مواد مغذی تاثیر می‏گذارد و جذب املاح و انواع ویتامین‏ها به‏ خصوص ویتامینD وC را با مشکل روبرو می کند. از آنجا که وجود ویتامینD در بدن برای جذب کلسیم ضروری است، افراد سیگاری علاوه بر ابتلا به تمام عوارض ناشی از استعمال دخانیات، در طولانی‏ مدت به پوکی استخوان نیز مبتلا خواهند شد. از سوی دیگر، کشیدن یک نخ سیگار مقدار زیادی از ویتامین C موجود در بدن را از بین می‏برد و نیاز به این ویتامین را در بدن افزایش می‏دهد چه برسد به قلیان که برابر با کشیدن 70 تا 100 نخ سیگار است.

استعمال دخانیات، سلول‏های ریوی را تخریب می‌کند. برای ترمیم و تجدید سلول‏های ریوی، فرد سیگاری باید رژیم غذایی حاوی پروتئین،سلنیوم، ویتامین A و E داشته باشد. نیاز بدن به موادمغذی دراثر مصرف سیگار افزایش پیدا می‏کند. اگراین مواد تامین نشود،بدن نمی‏‏تواند سلول‏های از دست رفته را بازسازی کند وبه‌تدریج مشکلات زیادی برای فرد سیگاری ایجاد خواهد شد. به همین دلیل افراد سیگاری باید میزان بیشتری میوه و سبزی نسبت به افراد غیرسیگاری مصرف کنند تا نیازهای بدنشان تامین شود.

بین استعمال دخانیات و تغذیه ارتباط متقابل وجود دارد:

استعمال دخانیات سبب کم اشتها شدن و از سوی دیگر عدم تمایل به مصرف میوه و سبزیجات می شود. در حالی که افرادی که دخانیات مصرف می کنند به علت افزایش استرس اکسیداتیو در بدن و فلزات سنگین موجود در سیگار نیاز به میوه و سبزیجات بیشتری نسبت به افراد عادی دارند. توصیه این است که نصف بشقاب غذا را در هر وعده غذایی میوه و سبزی تشکیل دهد.

همچنین لبنیات (شیر، ماست، کشک، دوغ و…) به طور رقابتی مانع جذب فلزات سنگین موجود در سیگار می شود که باز هم توصیه می شود مصرف مواد لبنی در افراد سیگاری نسبت به افراد عادی بیشتر باشد.

افراد سیگاری قهوه و کافئین بیشتری مصرف می‏کنند. مصرف بیش از اندازه قهوه یا کافئین عوارض زیادی در دستگاه گوارش و سیستم قلبی- عروقی ایجاد می‏کند. ضمن اینکه این افراد خواب کمتری دارند و معمولا کم ‏تحرک هستند. دیده شده است دخانیات باعث افزایش بیماری‏های قلبی- عروقی می‏شود و احتمال ابتلا به انواع سرطان‏ها، به ‏خصوص سرطان ریه را بالا می‏برد.

همچنین تاثیرهایی که سیگار بر بدن می‏گذارد، باعث بیمار شدن آن می‏شود و قطعا بدن بیمار در هضم، جذب و به‌کارگیری موادغذایی و مغذی دچار مشکل می‏شود. وقتی فردی سیگار می‏کشد، به‌دلیل کمبود اکسیژن، نمی‏تواند به خوبی از موادغذایی استفاده کند.

افراد سیگاری عمدتا نامنظم غذا می خورند و میان وعده هم ندارند. تنوع غذایی آنها کم است و گاهی مواقع بعضی از گروه های غذایی را اصلا مصرف نمی کنند و حتی اکثر آنها تمایل به غذای چرب دارند. بعضی از آنها سیگار را با معده خالی حتی قبل از صبحانه استعمال می کنند.

داشتن تعادل و تنوع غذایی و اسنفاده ازگروه های اصلی غذایی شامل نان و غلات، میوه و سبزیجات، حبوبات و انواع مغزها، گوشت سفید(ماهی و مرغ)، تخم مرغ، لبنیات کم چرب و همچنین استفاده از میان وعده های مناسب در کنار وعده غذایی صبحانه، ناهار و شام از عوارض کشیدن سیگار می کاهد. افزایش فعالیت فیزیکی روزانه همراه با نفس عمیق در کاهش عوارض سیگار بسیار موثر است.